Lu Hà Và Cao Bá Nhạ Chùm 2

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 11

Quản chi vực thẳm non khê

Hổ thân hoan lạc bò dê thẹn thùng

Chó xanh góc bể mịt mùng

Xa xăm ngựa trắng não nùng đơn côi

Rèm buông khe cửa than ôi!

Phù vân lững thững biết trôi nẻo nào?

Nhạn về Hương Lĩnh nghẹn ngào

Bao điều tâm sự thì thào gửi mây

Heo may xào xạc đông tây

Lá vàng rơi rụng giãi bầy với ai?

Nỉ non ngày rộng tháng dài

Ngắm sao giải hạn u hoài canh thâu

Giang Nam phong vị dãi dầu

Ngậm ngùi bến Hán nương dâu con đò

Giọt sầu thất tịch co ro

Đêm sương mù mịt tiếng cò gáy xa

Rừng sâu tan tác đàn gà

Khỉ bầy ngơ ngác dò la sơn hà

Thông tri phủ huyện sai nha

Án tầm tróc nã bao nhà tình nghi?

Tan xương nát thịt lăng trì

Khảo tra các tích còn gì là thân?

Nhục hình đày đọa não nhân

Lưu truyền thế kỷ quan quân đặc quyền

Vu oan giá họa vì tiền

Giải treo bổng lộc ban khen công đường

Tranh nhau ngũ vị cao lương

Bầy đàn chó đói gạt lường dưới trên

Bàn tay che mắt hoàng thiên

Lương tâm nhân phẩm kền kền bọ hung

Thi nhau xé xác rợn rùng

Quạ đen xô xát hãi hùng trần gian

Ô hô! Kẻ sĩ bần hàn

Lánh xa thế sự trăm ngàn đắng cay

Nỗi niềm tâm sự bấy nay

Hầm sâu ngục tối giãi bày oan khiên

Tấu trình biền biệt sầu miên

Điếc tai luân tuất lụy phiền tổ tiên

Đọa đày thấm thoát mấy niên

Đầu xanh điểm bạc bao miền quốc gia

Xót thương trẻ nhỏ cha già

Bốn phương lưu lạc mộ bia chốn nào?

Mẫu thân tuổi hạc lao đao

Tụng kinh gõ mõ xôn xao cửa chùa

Một năm chỉ có bốn mùa

Xuân qua hè đến sim mua tím đồi

Thu tàn phượng vĩ than ôi!

Mùa đông cúc nở nổi trôi kiếp người

Rủi may kẻ khóc người cười

Thị phi dìu búa miệng đời mỉa mai

Luân hồi ôn chuyện khứ lai

Trẻ già dắt díu tuyền đài thảm thê!

*Nguyên tác thơ song thất lục bát “Tình Tự Khúc“

21.1.2020 Lu Hà

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 12

Trần gian nhục nhã ê chề

Săn lùng truy đuổi cận kề gần xa

Chú ta thất chí gây ra

Đầu rơi máu chảy cửa nhà lầm than

Văn chương xương cốt tro tàn

Bột nghiền thuốc súng kêu van nỗi gì?

Bút xưa mây gió thầm thì

Hồ Đình cuốn gửi bình thi công hầu

Trúc mai tùng cúc bấy lâu

Quan san ngàn dặm dãi dầu trăng suông

Lạ lùng tính khí ngông cuồng

Rượu chè cờ bạc buông tuồng tự do

Trước sau chẳng biết đắn đo

Thương thân tứ đại chăm lo ruộng vườn

Bạn bè ngao ngán giận hờn

Cha khuyên anh bảo nhơn nhơn coi thường

Không vào phép tắc kỷ cương

Sát thân phải chịu họa vương vấy vào

Gia đình họ mạc lao đao

Chia đàn xẻ nghé máu đào chảy xuôi

Hoa viên ngao ngán xa xôi

Giếng vàng một tiếng than ôi lá vàng

Tiếc thay rặng liễu đài trang

Trường An một thuở khóc nàng Liễu Thanh

Biệt ly sùi sụt kinh thành

Hỏi thăm Bành Trạch thôi đành Đào Chu

Còn đâu trang điểm sắc thu

Ngậm ngùi chén tạc chén thù với ai?

Lạc miền Dữu Lĩnh tin mai

Cô Sơn gắn bó giao đài vần thơ

Dưới trăng chẳng dám hững hờ

Nuôi chồi tiểu mạch hồn mơ hữu tình

Xa xôi một tấm kiên trinh

Đám mây vô định điêu linh ngậm ngùi

Tường vi mấy khóm dập vùi

Tiễn xuân lẻ bóng lui cui sớm chiều

Khai hoa trổ nhụy cô liêu

Nửa đêm bỡn gió phiêu diêu chập chờn

Trăng vàng ẻo lả đòi cơn

Mảnh hồn oan trái giận hờn gió trăng

Buộc chân duyên nợ xích thằng

Trời già ghen tỵ tuyết hằng phỉ phong

Mận đào ân ái thong dong

Bỗng đông bão tố long đong thuyền tình!

Đoạn trường ngồi nghĩ thất kinh

Mệnh tài tương đố dẫn mình đi đâu?

Một đêm sương tuyết trắng đầu

Ngũ Viên mất ngủ chân cầu tử sinh.

*Nguyên tác thơ song thất lục bát “Tình Tự Khúc“

22.1.2020 Lu Hà

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 13

Cả gan chọc giận thiên binh

Chú ta dậy sóng oan tình trúc xinh

Kim thoa dấu kín trong mình

Khăn còn một tấm, lung linh ráng hồng

Nhớ khi phượng bế loan bồng

Con thơ lẫm chẫm vợ chồng hả hê

Mộc liên đôi ngọn tỉ tê

Gốc tiêu ba rãy tràn trề nắng mưa

Tiếng gà xao xác ban trưa

Đêm thu vắng bóng say xưa sân đình

Trà mi trước gió rung rinh

Con ong cái kiến gia đình bình an

Bướm ngoan thạch lựu chứa chan

Hỏi còn mọng nước nồng nàn thiết tha

Đan biều son sắt gọi là

Tuyết băng gìn giữ đừng pha bụi trần

Hàng rào dâm bụt tần ngần

Hoa tiên lạc lối tủi thân thân khóc người

Ngàn hương sắc tía chơi vơi

Chậu vàng ngần ngại lệ rơi đôi hàng

Én về thưa thớt xóm làng

Ước chi hoa nở dịu dàng xuân tươi

Yến oanh ríu rít nụ cười

Tân toan rửa hết nắng phơi sách vàng

Đồng tâm nhờ cậy vẻ vang

Viện thơ lai láng mơ màng hồn mây

Hoàng hôn bả lả ngất ngây

Đông sang áo rét cỏ cây sợ gì?

Mặn mà khuê các thầm thì

Đền ơn mưa móc rầm rì phiếu mai

Bát cơm chén nước bi ai

Than ôi! Trời biển mong hoài viển vông

Giang Tây ngọn nước mênh mông

Quạ đen xâu xé cánh đồng cỏ may

Cổ kim lề thói xưa nay

Biết làm sao được kiếp này bỏ đi

Ngổn ngang gò đống chim di

Cờ đen phấp phới thị phi bia đời

Thế gian dở khóc dở cười

Chu di ba họ mạng người phù du

Ma hời gió thổi vi vu

Trời cao sấm sét mịt mù bủa vây

Trẻ già lớn bé một bầy

Từng xâu dắt díu cáo cầy mộ hoang

Người qua kẻ lại ngỡ ngàng

Ngậm ngùi than thở khói nhang dư thừa

Chuông chùa gióng giả xong chưa?

Luân hồi giờ ngọ tiễn đưa vội vàng

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

22.1.2020 Lu Hà

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 14

Lệnh bài ném xuống phũ phàng

Pháp trường ảm đạm trống vang mịt mù

Hồn theo mây gió vân du

Giữa trưa nắng hạ âm u suối vàng

Bắc Ninh Phú Thị xóm làng

Gia Lâm Hà Nội họ hàng Cao gia

Chu Thần chẳng có mộ bia

Mẫn Hiên côi cút đầm đìa muối sương

Cùng đường lạc lối Mỹ Lương

Cao- Phan sơ khảo quan trường thừa thiên

Cử nhân tiến sĩ nhãn tiền

Thương đàn sĩ tử sửa liền hai tay

Ai ngờ vạ gió tai bay

Thăng Long đào thải đắng cay nỗi niềm

Then cài cửa đóng êm đềm

Bởi do tính khí càng thêm tội hình

Nguyễn Văn Siêu, bạn chí tình

Hàn lâm viện sĩ thần kinh đô thành

Cao bá phụ vẫn nối danh

Quốc Oai giáo thụ thôi đành chịu tang

Đau thương thất bát mùa màng

Giặc châu chấu phá lang thang bụi bờ

Trẻ già lớn bé xác xơ

Đầu đường xó chợ hững hờ nỡ sao?

Sơn Tây nổi loạn Hoàng Sào

Trường Giang sóng vỗ lệ trào máu pha

Thái mường đánh phá phủ nha

Cuốn theo dòng thác gần xa nhân hà

Trọn đời mẫn cán cha ta

Làm quan tri phủ vị tha trung thành

Ai về Nông Cống tỉnh Thanh

Hỏi Cao bá Đạt, lưu danh quân thần

Giận đời liều mạng vong thân

Hồn theo gió Sở mây Tần bơ vơ

Nại Hà thảm thiết đôi bờ

Chén canh quên lãng đợi chờ đầu thai!

Oán hờn bốn biển trần ai

Văn chương ba thước tuyền đài vùi chôn

Thần Siêu thánh Quát gọi hồn

Dật dờ cánh bướm chuồn chuồn hạt mưa

Hò ơ tiếng hát đò đưa

Bài ca quan họ muối dưa bao đời

Còn ai thương tiếc khóc người

Thân tàn ma dại tả tơi Bắc Hà?

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

23.1.2020 Lu Hà

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 15

Nỗi niềm nay tự viết ra

Phòng khi vĩnh biệt, nhân hà khổ đau

Mong rằng con cháu đời sau

Công minh bình phẩm vàng thau rạch ròi

Hương Giang cá nước mặn mòi

Trời cao có mắt thiệt thòi mãi ru

Tắc thông sở ngộ phù du

Bọt bèo dâu bể âm u chốn nào?

Thị phi sàm tấu lao xao

Hai vầng nhật nguyệt thanh tao chứng giùm

Văn chương thi phú mọc chùm

Bước chân du tử rắn hùm kể chi?

Kinh luân kẻ sĩ tu mi

Thánh hiền đầy bụng rầm rì thông reo

Hồn thanh bảng lảng non đèo

Tuyết băng thần khí trong veo suối nguồn

Ngẫm mình chẳng thẹn tổ tôn

Cảnh đời ô trọc chui luồn vào ra

Thời gian kề cận sát na

Lính canh nghiêm ngặt dăm ba bữa còn

Câu “thận độc” dạ héo hon

“Mạc ai” ngâm khúc lòng son u hoài

Quang âm vẫn chẳng nguôi ngoai

Thảnh thơi quốc ngữ đêm dài mưa giăng

Bình minh trình tự siêng năng

Nôm na câu được câu chăng gọi là

Lục trầm tác thiện thu ba

Linh đài chín khúc ngọc ngà đan tâm

Bấy lâu hiếu tử tình thâm

Vui buồn cô quạnh cát lầm đục trong

Cù lao chín chữ cầu mong

Công cha nghĩa mẹ xuôi dòng trần gian

Nhớ xưa kẻ sĩ bần hàn

Dùi mài kinh sử chứa chan ân tình

Vợ hiền cám cảnh điêu linh

Con thơ khờ dại phận mình mong manh

Một mai gió thoảng trước mành

Ngoài sân ngọn cỏ trăng thanh cha về

Hạt sương lã chã dầm dề

Bát cơm quả trứng não nề nén hương!

Xin hết truyện thơ

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

23.1.2020 Lu Hà