Lu Hà Và Nguyễn Đình Chiểu Chùm Số 3

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 21

Nằm ngửa mặt tay chân sõng sượt

Hơi nóng hun trán mướt mồ hôi

Màu vàng nhiệt thấp xuống rồi

Xạm đen da mặt bờ môi xanh rờn

Nghe giọng nói chập chờn trong gió

Lảm nhảm mồm chứng tỏ gần điên

Bỗng nhiên ngắc ngoải kêu rên

Tò te kèn thổi trống rền hồn ma

Vậy cần phải truy ra nguồn gốc

Nóng lạnh hoài thở dốc từng hồi

Biếng ăn sức lực cạn rồi

Bệnh này ngoại cảm than ôi làm gì

Ho khục khặc không đi đứng được

Âm khí dư thao thức lo âu

Biết ba chứng ấy do đâu

Ngoài ra sốt rét từ đầu đến chân

Này kiết lỵ tinh thần uể oải

Biết nội quan bên phải bồn chồn

Ruột già lá lách mệnh môn

Dạ dày tim phổi nổi cồn ruột non

Phía tay trái vẫn còn gan mật

Mạch thận nguyên co rật bàng quan

Ruột già bộ thốn phổi khan

Lại xem bên phải bộ quan thế nào?

Màng tim kia hư hao bộ xích

Vẫn sóng đôi hợp bích tam tiêu

Vào nghề bí quyết lắm chiêu

Bộ quan tay phải dịch nhiều rõ chưa

Tiều lại hỏi bệnh vừa sinh tử

Phút cận kề xin thử liệt kê

Thúc Hòa xưa đó dám chê

Xem hình tướng sắc hôn mê biết liền

Dẫn trả lời tổ tiên gia phả

Vương Thúc Hòa đại phá kinh luân

Vành quanh mắt trũng đến tuần

Sắc đen tai mũi lìa trần biết ngay

Thấy mệt nhọc tám ngày là chết

Miệng xạm đen sắp tuyệt mệnh rồi

Khò khè mắt trắng than ôi!

Mười ngày sẽ rõ nổi trôi linh hồn

Mặt lại xanh bồn chồn giờ ngọ

Thận chế tỳ lấp ló yêu ma

Chết không kịp ngáp bóng tà

Mộc kia khắc thổ quan hà giá băng

Kim khắc hỏa rõ ràng can tuyệt

Tâm bơ vơ thảm thiết thở ra

Há to miệng cá cổ gà

Giãy lên đành đạch ông bà tổ tiên

Hồn ngơ ngác bỗng nhiên rùng rợn

Mặt sưng lên mắt trợn môi khô

Ra đi để lại nấm mồ

Rêu phong bia đá ô hô suối vàng !

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

30.3.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 22

Chẳng giúp gì giàu sang phú quý

Nhân trung dầy bi lụy môi xanh

Mong manh chiếc lá lìa cành

Còn ba ngày nữa thân đành nằm im

Gò má đỏ chứng tim suy kiệt

Miệng há ra thảm thiết phế tỳ

Mười ngày hồn xuống âm ty

Chân tê sưng gối thanh y liệm dần

Gân cổ lỏng sắp gần cái chết

Lòng bàn tay ngấn vết không còn

Khai nồng nước tiểu hao mòn

Són ra bọng đái đen hòn dái teo

Âm hộ thâm bóng mèo ngơ ngác

Móng chân tay xơ xác đen xanh

Lắc đầu hơi thở hôi tanh

Đồ ăn mang đến thôi đành đổ đi

Hẹn bốn ngày chim di bướm dại

Hạ huyệt ngay tê tái quan san

Đau sương sống sáu ngày tàn

Rên la chửi bới khóc than chín ngày

Tóc cứng lại ai hay bàn chải

Xoắn ruột non thấy ải Phong Đô

Nửa ngày ngắc ngoải ô hô

Mười phần đã chết nấm mồ quạnh hiu

Ngư mạch tượng ỉu xìu khó đoán

Dẫn đọc ngay mấy đoạn sách y

Hai mươi tám bộ mà suy

Từng trang rành mạch tướng tùy tâm can

Coi thể trạng mà bàn y thuật

Tên mạch nhiều giả thật âm dương

Mạch phù sao biết thất thường

Mạnh khi lên xuống laị không thấy gì

Một hơi thở mạch trì ba lượt

Mạch sác thì hơi tuột sáu lần

Hạt trai xâu chuỗi tần ngần

Rõ ràng mạch hoạt dần dần lại mau

Mạch đại ấn theo nhau chìm xuống

Sức lực nào tình huống lâm nguy

Ngậm ngùi mạch hoãn lâm ly

Mạch hồng sóng nước lạ kỳ sục sôi

Mạch thực nổi mấy hồi khác hẳn

Mạch huyền kia chắc chắn giương cung

Dây căng mạch khẩn tới cùng

Giống như vặn chạc bập bùng ngón tay

Mạch trường khâu ai hay ngoài bộ

Ở hai đầu tưởng có giữa không

Mạch vi tơ nhện bềnh bồng

Xem ra mạch tế phập phồng dễ coi

Mạch nhu yếu hiếm hoi tay ấn

Mạch nhược thì lận đận có không

Phều phào đứt quãng khó trông

Mạch hư tuy mở mênh mông cõi trời

Mạch cát bền thảnh thơi da trống

Hạt đậu lăn mạch động biết ngay

Dật dờ mạch tán ngón tay

Tận xương mạch phục ô hay vẫn chìm

Nếu mạch tuyệt đừng tìm chi nữa

Mạch đoản càng lần lữa nửa chừng

Tăng dần mạch xúc là mừng

Than ôi mạch kết biết dừng khi nao?

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

3.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 23

Xích lại gần xầm xì to nhỏ

Chủ mạch nào bệnh đó phát ra

Ngư tiều trong sách nhà ta

Mạch nào chứng ấy thiết tha giãi bày

Bệnh phong cùi tới ngày thổ huyết

Hoạt tắc đờm thân nhiệt thì cao

Biết ngay người ấy bị lao

Thương hàn hồng tụ cồn cào rốn tê

Sắc hao tổn hôn mê hại huyết

Phục lạnh trì thảm thiết cách quan

Người già nhức nhối kêu than

Toàn thân ê ẩm đổ tràn mồ hôi

Trường khí tốt đoản rồi là bệnh

Tránh làm sao tế chệch đại suy

Khí hư nhiều ít cũng tùy

Động kinh co rật u tỳ ngục sâu

Sắc nhợt nhạt buồn rầu rên riết

Bệnh di tinh băng huyết lạ lùng

Tiều kêu chẩn trị mông lung

Chín đường thất biểu ngại ngùng nói ra

Đạo Dẫn nói ấy là bát lý

Theo mạch kinh sinh ký tử quy

Sách coi biết rõ tục y

Có ông Trọng Cảnh thần kỳ khảo biên

Ngư suy diễn dẫn truyền từ gốc

Sách đã biên dấu mốc làm gì?

Dẫn cười sách thuốc thiếu chi

“Hãn ngưu sung đống“ được ghi tận tường

Gốc tính từ Cao Dương hiển hách

Vương Thúc Hòa bắt mạch gọi tên

Về sau họ Đới nối liền

Mạch thư soạn thảo mà nên chu toàn

Đan khê cũng tân toan sau trước

Hậu học theo thảo dược chiết trung

Nhiều ông mạch lý tận cùng

Phương nào thuật ấy trập trùng vô biên

Hội mây rồng triền miên đeo đuổi

Ganh đua nhau rắc rối muôn đường

Để rồi nhầu nát như tương

Phù, trầm, trì, sác y phương nẻo nào?

Tứ tông ấy thất thường biến cải

Coi bộ ba biên ải gió bay

Trải bao khổ luyện mới hay

Ngàn năm bốn mạch ta nay thuộc lòng

Kinh thái âm long đong mạch hội

Phải tinh tường rắc rối ra sao?

Thố quan sống chết âm hao

Dương suy thần sắc mạch nào lâm nguy

Ba cách ấn cũng tùy thuận nghịch

Nổi giưã chìm tới đích sác trì

Ngũ hành hư thực mạch đi

Rất là phiền phức suy vi bệnh tình

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

5.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 24

Nơi cửu hậu rập rình thập biến

Tạng phủ còn ẩn hiện như ma

Bệnh này mạch đủ bộ ba

Khi lên lúc xuống bày ra lắm trò

Tay phải cứng thăm dò tim mạch

Lúc nằm ngang đừng tách thiên hòa

Thất thường nhảy gấp mắt hoa

Nếu không ứng nghiệm nhạt nhòa mồ hôi

Hai lần biến bồi hồi tâm dạ

Không thấy lo cũng lạ mới kỳ

Dù nam hay nữ như y

Giờ dần tái hiện thì tùy liệu cho

Số năm mươi chớ lo lắng sợ

Thái diễn kia sáng tỏ linh thiêng

Bốn mùa lấy khí gốc giềng

Sáu con giáp tiếp trống chiêng làm gì

Anh với em đền nghì mai trúc

Để ngàn năm tùng cúc thỏa nguyền

Trai hùng gặp gái thuyền quyên

Tu mi nam tử sánh duyên má đào

Khi xem mạch dạt dào tâm trí

Then chốt nào giản dị vô cùng

Chớ nên bấn loạn lung tung

Nhìn gà hóa cuốc mông lung mịt mờ

Kinh mạch nào phải sờ tay biết

Tạng phủ nào nhất thiết tinh tường

Mạnh suy biến hóa thất thường

Ung dung thanh thản tìm đường cứu nguy

Rõ nguồn gốc phải suy xét kỹ

Chuyên tay nghề tối kỵ chủ quan

Quản chi vất vả bần hàn

Lương y từ mẫu thế gian lưu truyền

Ý sâu sắc mấy thiên sách quý

Vốn bách gia tận tụy khảo tra

Còn nhiều y quán viết ra

Kiêm lời tiểu tự thiết tha biên hoài

Thủ tự ấy anh tài cổ võ

Thực hư coi ba bộ tử sinh

Tuyệt vời rõ mạch kỳ kinh

Thiên hòa chẳng chịu u minh dốt ngầm

Tấm biển treo y lâm rành rẽ

Chữ tam công cặn kẽ nghĩa gì?

Đạo Dẫn bốn chữ thiên tri

Vong văn, vấn, thiết rõ ghi ba tầng

Chữ vọng văn dạ vâng phu tử

Bậc thượng công thứ tự đứng trên

Trung công chữ vấn này biên

Tinh tường y lý xây nền quang vinh

Còn chữ thiết thì mình gánh chịu

Bậc hạ công buồn thỉu buồn thiu

Mong gai xin chớ ỉu xìu

Thị phi điều tiếng búa dìu lang băm.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

5.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 25

Phải nhẫn nại ươm tằm gieo hạt

Đừng chủ quan con hát mẹ khen

Hạ công chăm chỉ luyện rèn

Mưa lâu thấm đất đua chen vội gì

Kinh tố vấn thầm thì mây gió

Chẳng sờn lòng chăng chớ trăng sao

Có ngày y thuật lên cao

Ngư tiều đứng dậy nghẹn ngào chắp tay

Lời dạy bảo thẳng ngay chính trực

Cánh cửa trường thao thức ân cần

Khai thông trí tuệ tinh thần

Nhãn quan rộng mở canh tân nhân loài

Từ đáy giếng trần ai sáng tỏ

Ếch nhảy lên rộng mở chân trời

Bệnh tình thẩu triệt tới nơi

Cứu nhân độ thế đạo đời tiên phong

Đừng ẩn dật long đong bờ bụi

Ngày tháng dài sầu tủi vì đâu

Bấy lâu cam chịu cơ cầu

Khinh tài trọng nghĩa theo câu ngũ thường

Dẫn càng tỏ khiêm nhường bè bạn

Học theo ta giới hạn còn nhiều

Tay nghề chẳng đáng bao nhiêu

Cỏ cây vò võ bóng chiều hoàn hôn

Trí mênh mông biển cồn sóng giật

Vượt đại dương y thuật nhập môn

Gần xa thiên hạ có đồn

Đạo cao muôn trương linh hồn sáng soi

Bậc chân nhân xét coi kinh sử

Tài văn chương sĩ tử thông thiên

Phun châu nhả ngọc thánh hiền

Sân Trình cửa Khổng xứng tên Đan Kỳ

Tài tám đấu lâm y chen chúc

Đầy năm xe thảo dược luận bàn

Cao nhân hội đủ dân gian

Tinh thông y thuật muôn vàn hân hoan

Sinh bất phùng thần nan nhân thế

Phần chuyên môn đồ đệ theo nhau

Giao lưu chia sẻ trước sau

Phải nhường mấy bước đứng đầu y sinh

Ngư tiều càng tỏ tình ái mộ

Nói thật ra người đó vốn quen

Cơm niêu nước lọ sách đèn

Lưng đeo ống quyển bao phen chõng lều

Cơn gió chướng tiêu điều chiếc lá

Cội nguồn xưa cuội đá sắt son

Bao năm cũng chẳng sói mòn

Ban xưa tung tích nước non xa vời

Đường quan lộ tả tơi bức bách

Sóng đại dương thuyền rách vùi chôn

Động lòng trời đất sinh tồn

Danh y chẳng thẹn suy tôn đạo đời.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

7.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 26

Theo Đạo Dẫn tới nơi bạn cũ

Đường Nhập Môn cư ngụ nhiều năm

Tiếng thơm bát ngát trăng rằm

Rừng thơ thảo dược ươm tằm nhả tơ

Y thuật cao giấc mơ bao kẻ

Quản ngại chi ngày lẻ tháng dư

Gần xa nô nức nhân từ

Sang hèn chẳng kể thiên tư tuyệt vời

Bước vào cửa nụ cười đôn hậu

Bậc chân nhân trần cấu dám bì

Còn ai nam tử tu mi

Cao nho đạo hạnh nhâm nhi chén trà

Đã bao lâu sơn hà nhung nhớ

Gặp lại nhau nào nỡ dửng dưng

Hân hoan tay bắt mặt mừng

Vườn xuân chim hót tưng bừng nở hoa

Kẻ phong trần nhạt nhòa nước mắt

Người non mây y thuật tinh tường

Xôn xao đệ tử học đường

Cao thâm đạo hạnh thập phương nương nhờ

Kể từ lúc sa cơ lỡ vận

Hội mây rồng lận đận quan trường

Thanh khâm món nợ tha phương

Giang hồ lưu lạc chán chường thị phi

Đất U Yên thê nhi tao ngộ

Khói tro tàn thống khổ tang thương

Thiên tai dịch hạch thê lương

Đồng hoang cỏ dại cương thường đảo điên

Lũ cường hào bạc tiền trên hết

Bầy tham quan hủy diệt môi trường

Mở toang cửa ải biên cương

Khiết Đan xâm lấn Tấn Vương ươn hèn

Chẳng chịu nhục bon chen luồn cúi

Nước non nhà buồn tủi xót xa

Bạn xưa theo học trường ta

Bùn nào nhơ bẩn sen nhà đầm quê

Thắp nén hương nguyện thề sư phụ

Chắp hai tay ngư phủ tiều phu

Tiếng thơm để lại ngàn thu

Vai mang túi thuốc ngao du cứu người

Đường Nhập Môn mấy lời căn dặn

Đọc sách y khí vận nhiều tòa

Trời đông gặp gió tây qua

Hai nơi ấm lạnh bất hòa vần xoay

Thời tiết cũng quắt quay tráo trở

Hai ngươi đừng thấy đó bực mình

Kê đơn bốc thuốc tận tình

Cầm tay bắt mạch cứu tinh nhân quần

Câu vạn bệnh hồi xuân nên nhớ

Đợi Đông quân tỏ rõ chúng sinh

Chủ trương hai chữ khô vinh

Ý trời đã định thánh minh giao hòa

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

8.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 27

Chiều xuân vương Di Hoa lẫn lộn

Thánh kinh càng bộn rộn trong ngoài

Thịnh suy dễ chẳng nguôi ngoai

Hết cơn bĩ cực thái lai lại về

Lúc thái bạch bốn bề sơn cước

Phải rạng danh đứng trước quan hà

Chớ nên tự mãn sa đà

Nuôi lòng tư dục xế tà tịch dương

Dẫn gặp bạn thi đường tao luận

Biết bao nhiêu phấn chấn cõi lòng

Biển sâu chưa hẳn đục trong

Hân hoan mở tiệc thong dong tửu đào

Thơ đường luật dồi dào năm vận

Bốn ngã Tiều Ngư Môn Dẫn cả cười

Đông tây nam bắc tới nơi

Chén anh chén chú cảnh đời nào đây

Đấng trượng phu chất đầy khí phách

Giang sơn còn hiển hách hay không?

Nam nhi hồ thỉ tang bồng

Gươm đàn đứt gánh non sông đắm chìm

Giọt lệ rơi cánh chim lẻ bạn

Đỗ Phủ buồn ngao ngán dặm đường

Sầu bi Lý Bạch tang thương

Ôm trăng tức tưởi bốn phương lạc loài

Đoản trường thiên u hoài ẩn dật

Việc đời nay lực bất tòng tâm

Noi theo tiền bối âm thâm

Tháng ngày chờ đợi lâm dâm mưa phùn

Thơ xướng họa người vun kẻ đắp

Dẫn mở đề vần chắp cánh bay

Nhập Môn đâu phải kém tay

Ngư Tiều vấn đáp men say là ngà

Hoàng đế kia gật gà vương bá

Đế rồi vương vàng đá đồng thau

Đỉnh Chu người Sở tranh nhau

Minh lương tàn lụi bạc màu khói sương

Nọ thuở trước bốn phương tuấn kiệt

Mà ngày nay thảm thiết mùa thu

Lá vàng xào xạc vi vu

Tù và chểnh mang âm u tiếng kèn

Tà thuyết đua bon chen mọi nẻo

Dương Mặc kia lạnh lẽo Thân Hàn

Lão Trang giọt lệ chứa chan

Tiểu nhân tráo trở giang san lụi tàn

Tiều thổn thức khóc than Khổng Mạnh

Ngư buồn rầu đàn hạch Tàng Thương

Nhập Môn nệm gối tông Đường

Vợ chồng hai chữ cương thường phụng lân

Ngư cho rằng bạo Tần dọn chỗ

Để họ Lưu kiếm cớ đuổi hươu

A Phòng lửa cháy bầy tườu

Hầm nho ngắc ngoải ốc bươu đầy đồng

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

10.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 28

Đạo Dẫn ca lội sông năm ngựa

Bậc tài danh ngang ngửa khi nào

Mặc gia tuấn kiệt anh hào

Oai phong lẫm liệt họ Đào còn ai?

Nhập Môn than nguôi ngoai chẳng nỡ

Đường công danh vướng nợ thanh khâm

Kinh Châu rồng phụng cát lầm

Chó gà Tề khách giam cầm chớ khoe

Tiều ngâm nga nào dè Mông thỏ

Họ Lục kia chuyên chở đầy xe

Kéo tơ thân nhộng vàng khè

Cuốc kêu sa sả xác ve nhọc nhằn

Ngư mới tiếp trở trăn tàu ngựa

Kẻ dắt trâu lần lữa sinh nghi

Năm hồ dấu lấp đường đi

Hỏi người bắt rận đền nghì nước non

Cờ thúc quý héo hon ủ rũ

Lộn ấn bùa nay chúa mai tôi

Nhập Môn vận nước nổi trôi

Ông Đoàn trốn khách núi đồi bao la

Bốn kẻ sĩ thơ ca hoan hỉ

Ánh trăng huyền thủ thỉ mái tranh

Ngày mai tới trở lại Đông Thành

Thong dong Đạo Dẫn giờ lành luyện đan

Cuộc chia ly chứa chan huynh đệ

Khách giang hồ bốn bể là nhà

Đan Kỳ cách trở sơn hà

Hẹn ngày tái ngộ thiết tha nỗi niềm

Bời vợ con bên thềm vướng víu

Chẳng nỡ xa bìu díu ngư tiều

Núi tiên thảo dược sớm chiều

Nhập Môn chỉ bảo lắm chiêu thần kỳ

Bậc đại phu nho y đạo lý

Chốn phong trần tri kỷ gặp nhau

Ngư tiều buồn bã dàu dàu

Muốn cùng Đạo Dẫn trước sau vẹn tròn

Dẫn động viên vẫn còn cơ hội

Bậc danh y dẫn lối chỉ đường

Đồng cam cộng khổ đoái thương

Nhân tình thế thái cố hương đợi chờ

Am Bảo Dưỡng nương nhờ năm tháng

Học thành tài tỏ rạng động tiên

Nhập Môn y thuật chân truyền

Mưa lâu thấm đất truân triên ngư tiều

Kỳ Nhân Sư phiêu diêu sư phụ

Biết làm sao trú ngụ nơi đâu

Biệt vô âm tín đã lâu

Nhập Môn rầu rĩ mái đầu tuyết sương

Đại đệ tử vẫn thường tra cứu

Người xưa khuyên ích hữu có ba

Sơn lâm dị thảo bướm hoa

Cùng nhau thưởng ngoạn chơi tòa thiên thai.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

10.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 29

Chiều xuân mộng trần ai hiếm có

Cảnh thần tiên đây đó viếng thăm

Thày đi quá độ trăng rằm

Cánh chim xa lắc hồ tăm cá chìm

Am Bảo Dưỡng im lìm Y quán

Từ hôm nay có bạn tri âm

Nhập Môn hoan hỉ mừng thầm

Mộng Bào hai họ tình thâm nào bằng

Nghệ tinh truyền thung thăng bàn luận

Vấn đáp hay phấn chấn nhiệm mầu

Quản chi mưa nắng dãi dầu

Miệt mài sách thuốc từng câu chẳng lầm

Quên chuyện cũ thanh khâm vướng nợ

Nguyện cùng nhau thày tớ giúp đời

Chi lan thảo mộc mấy hơi

Sá gì bỉ thử trọn lời vàng son

Tình huynh đệ keo sơn gắn bó

Nghĩa đồng môn sáng tỏ thế gian

Nhớ câu: ” thủ thiện phụ nhân”

Vạch đường chỉ lối tinh thần mở mang

Miễn thấy được vẻ vang đạo hạnh

Lũ tiểu nhân đành hạch sá chi

Ngỡ ngàng kẻ dưới thầm thì

Quyết tâm cầu đạo thị phi ích gì?

Truông Âm Chất rầm rì to nhỏ

Chốn lâm y cây cỏ âm công

Xưa nay thày thuốc tinh thông

Cảm lòng trời đất dòng sông ân tình

Đức hiếu sinh thần linh phù trợ

Thẹn lòng mình chăng chớ lợi danh

Nhân tình thế thái an lành

Lang băm ghen tỵ tranh giành tiếng tăm

Đổ trăm dâu đầu tằm cam chịu

Cho đến ngày bận bịu ơm tơ

Thướt tha nhung lụa đợi chờ

Thuyền y mát mái đôi bờ đục trong

Bõ công chèo thong dong ngày tháng

Biết bao nhiêu cay đắng trải qua

Ốm đau thời tiết bốn mùa

Bệnh nào thuốc ấy bán mua thật lòng

Bệnh không khỏi long đong số phận

Đừng phiền lòng tủi hận lương y

Kê đơn bắt mạch đúng kỳ

Hồn nào dám trách âm ty suối vàng

Luôn chính trực công bằng bác ái

Cứu được người chẳng ngại giàu nghèo

Nhà tranh vách đất hắt heo

Sương rơi đầu ngõ trong veo tấm lòng

Cũng lắm kẻ chỉ mong vơ vét

Thuốc nhì nhằng bắt chẹt bệnh nhân

Đào vàng moi của dần dần

Trời tru đất diệt tâm thần đảo điên.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

11.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 30

Kê đơn thuốc lắm tiền đủ vị

Khinh kẻ nghèo thần trí vật vờ

Coi qua con bệnh xác xơ

Thiếu tiền bỏ mặc bơ vơ linh hồn

Sách y thư bảo tồn nòi giống

Bệnh phong lao kèn trống điêu linh

Gặp may thày thuốc tận tình

Kịp thời chữa chạy chúng sinh đền nghì

Tiền trả trước phong bì biếu xén

Thuốc giả kê bỏn xẻn ít nhiều

Lọc lừa chẩn trị lắm chiêu

Coi thường mạng sống đủ điều sai ngoa

Bậc lương y kê toa bắt mạch

Cốt cứu người ân trạch cho không

Nhớ câu:” Y tích âm công”

Thuốc châm môi cọp mắt rồng tổ xưa

Bệnh dịch hạch chẳng chừa ai cả

Từ vua quan vương bá công thần

Lan tràn đoạt mạng thứ dân

Đại phu bốc thuốc xa gần ngóng trông

Nước trong nguồn mênh mông trời biển

Lòng mẹ hiền thánh thiện chân như

Quán âm bồ tát nhân từ

Lương y trọng trách thiên tư cam lồ

Biết bao kẻ tham ô hủ bại

Tàn sát dân thuốc sái điêu ngoa

U mê tăm tối mù lòa

Độc quyền thống trị vác loa tuyên truyền

Y thuật cao thuốc tiên cứu mạng

Đạo lương y tỏ rạng đến nay

Ngư tiều may mắn lắm thay

Nhập Môn chỉ bảo chuyên tay thạo nghề

Khoa châm cứu mọi bề sáng tỏ

Khắp toàn thân vạch rõ chân kim

Tinh tường huyệt đạo nổi chìm

Gặp người mỡ béo phải tìm cho ra

Ngư nhà đạo thiết tha cứu độ

Tiếng của thày đây đó chẳng hư

Dồi dào phúc đức có dư

Nghìn năm bia đá công tư vẹn toàn

Tiều cảm kích hân hoan học thuật

Kỳ Nhân Sư đáng mặt tôn sư

Nhập Môn âm chất không từ

Đạo lành công đức thực hư giãi bày

Cõi người ta đắng cay thân thế

Kẻ giàu thương đốt khế nợ lâu

Người già bạc trắng mái đầu

Canh gà xao xác dãi dầu tuyết sương

Lúa nhập kho luân thường phát chẩn

Cứu đói người lận đận khổ đau

Nhường cơm sẻ áo cho nhau

Thí quan thí dược trước sau trọn lòng.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

11.4.2020 Lu Hà